środa, 30 sierpnia 2023

Kamieniec Ząbkowicki- zespół pałacowo- parkowy Marianny Orańskiej

Od lat zwiedzamy Dolny Śląsk, który skradł nasze serca. Robimy to we własnym, niespiesznym tempie. Czasami to długie wycieczki, a niekiedy spontaniczny wypad autem kilkanaście minut od Złotego Stoku, gdzie jak zawsze nocujemy u Przyjaciół w Złotym Jarze, o którym przeczytacie TUTAJ. Tym razem uciekliśmy na spacer po włościach Dobrej Pani, jak do tej pory zwana jest Marianna Orańska. Pod wpisem będę wyjaśniać niektóre pojęcia, aby było Wam łatwiej zrozumieć o czym piszę 😉
Zespół pałacowo- parkowy Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim
 
Pałac widać już z daleka i zdecydowanie kusi, by zatrzymać się na dłużej w Kamieńcu Ząbkowickim. To wzniesiona z ogromnym rozmachem w formach neogotyckich rezydencja książąt von Preussen. Zlokalizowana jest na Górze Zamkowej. Pałac Marianny Orańskiej to jedna z największych tego typu rezydencji w Europie. Urządzona jest w nurcie romantycznego historyzmu. Doskonale wpisuje się w otaczający ją krajobraz, tworząc niewyobrażalnie piękny krajobraz kulturowy, wart największej ochrony.
 
 Zachwycał nas każdy zakamarek...
Gdzie, jaki, kiedy
Adres: Pałac Marianny Orańskiej, Zamkowa, 57-230 Kamieniec Ząbkowicki
Lokalizacja: woj. dolnośląskie, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki 
Godziny otwarcia: 10-18, ale szczegółową rozpiskę znajdziecie TUTAJ
Bilety: 12-40 zł w zależności od wybranego wariantu i ewentualnej ulgi (Pałac: normalny – 30 zł, ulgowy – 24 zł (dla niepełnosprawnych, młodzieży uczącej się, emerytów, rencistów, KDR), specjalny – 12 zł (dla mieszkańców gminy Kamieniec Ząbkowicki); Mauzoleum: 13 zł; „nocne zwiedzanie”: 40 zł; Grupy powyżej 30 osób – 24 zł/os; Bilet łączony (pałac + mauzoleum): normalny – 40 zł, ulgowy – 34 zł, dla mieszkańców gminy – 12 zł)
Dodatkowe informacje:
- kasy czynne są od 9.30 do 17.00!;
- zwiedzanie pałacu z przewodnikiem;
- w Pałacu macie ponad 300 schodów do pokonania;
- zwierzęta domowe nie są wpuszczane na teren Pałacu.
 
Z tych schodów kożystała księżna, by dalej "wchodzić frontem" do Pałacu
  Zachwyt nad wąskimi schodamiprowadzącymi do... stajni...
Schody są wszędzie- wewnątrz Pałacu, a także w jego otoczeniu
   
Opis zabytku (mocno skrócony- więcej szczegółów znajdziecie w WUOZie)
Historia
Ogólną koncepcję tego niesamowitego założenia pałacowo-ogrodowego stworzył w latach 1838–1841 wybitny architekt Carl Friedrich Schinkel. Rezydencja wybudowana została w latach 1838-1872. Budowę kontynuował syn księżnej- Friedricha Wilhelma Nicolausa Albrechta von Prreussen, który zadecydował o wystroju wnętrz i wyposażeniu. Pałac zniszczono 1945 roku. Od 1988 r. trwają prace polegające na odbudowie i renowacji obiektu.

Sklepienie w trakcie ronowacji

Podczas zwiedzania można zobaczyć elementy konstrukcyjne np. sklepienia,
które zakrywałaby podłoga w danej sali

 
Wiele prac finansowanych jest z funduszy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Opis
Widok z Góry Zamkowej w kierunku południowo-zachodnim, ku Przełęczy Bardzkiej
był główną osią kompozycyjną całego założenia i w tą stronę zwrócona jest fasada pałacu. Zamek to budowla murowana z cegły, o formach neogotyckich, czteroskrzydłowa z dwudzielnym, prostokątnym dziedzińcem. W narożach znajdują się cztery cylindryczne wieże z blankami w zwieńczeniu. To budowla trójkondygnacyjna, z mezzaninem (1), a skrzydła kryte są dachami dwuspadowymi. Warto zaznaczyć, że elewacje oblicowane są cegłą o zróżnicowanej barwie i kamieniem m.in. marmurem i piaskowcem. W fasadzie i elewacji tylnej zaprojektorano płytkie ryzality (2) ujęte sześciobocznymi wieżyczkami. Frontowy ryzalit poprzedzony został robiącą ogromne wrażenie, dwunawową halą podjazdu z ostrołukowymi arkadami, ponad którą urządzono taras. Dziedziniec przedzielony jest arkadowym łącznikiem. Wnętrza nakryte są sklepieniami – krzyżowymi, gwiaździstymi i wachlarzowymi.

Hala podjazdu zachwyca. Nie da się przejść obok niej obojętnie...
Widok z tarasu. Pomocna w rozpoznaniu otaczających gór jest specjalna tablica
 
Pałac okalają mury z czterema parami niskich baszt, a także wąskie prostokątne budynki stajni (od strony południowo-wschodniej) i wozowni (od strony północno- zachodniej)- umieszczone w ciągu murów.
Nie będę Wam opisywać szczegułów konstrukcyjnych, bo nie każdego to interesuje. Tych, którzy chcieliby pogłębić swoją wiedzę na ten temat zapraszam do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków oraz oczywiście do samego Pałacu, gdzie przewodnicy, posiadający rozległą wiedzę, na pewno odpowiedzą na każde Wasze pytanie.

W skład rozległego kompleksu pałacowo-leśnego, otaczającego pałac, wchodzi Mauzoleum, kotłownia zamkowa, ruiny domku myśliwskiego i ruiny pomniejszych obiektów. Obecnie jedynie tereny w zachodniej części mają charakter typowo parkowy. Pozostała część ulega stopniowej naturalizacji. Znaleźć tu można wiele pomników przyrody. Najbardziej znany jest dąb Jana o obwodzie 525 cm.

Spacerując po parku, można przyjżeć się murom

W stajniach konie mogły "podziwiać" witraże w oknach, otoczone były luksusem

Pałacowa studnia- zachwycaliśmy się całą grupą. Jest niebywale piękna!
Arkadowy łącznik na dziedzińcu tworzy malownczy klimat
Widok z wejścia do Pałacu Marianny Orańskiej
Wewnątrz zobaczyć można przepięknie zdobione piece kaflowe
Warto spojrzeć też w górę i podziwiać sklepienia
Część sklepień jest pięknie zdobiona
A może kąpiel?
Nasza wspaniała Pani przewodnik! 
Dziękuję w szczególności za indywidulaną rozmowę i pokazanie wielu "smaczków"
Szkoda, że zwiedzających nadal trzeba tak upominać...
Piękne wyposażenie. Zwróćcie uwagę na detale.
 
Nas, Pałac Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim zachwycił. Podobnie jego otoczenie. Szczególnie dziękuję Pani przewodnik, która wspaniale nam o wszystkim opowiadała. Od słowa do słowa, nawiązała się między nami przemiła indywidualna rozmowa, przez co mogliśmy zobaczyć i usłyszeć o pewnych "smaczkach". Będąc blisko lub mając Kamieniec Ząbkowicki "po trasie", wygospodarujcie czas na zwiedzenie zespołu pałacowo- parkowego i poznanie niebywałej historii właścicielki kamienieckiego majątku – księżnej Marianny Orańskiej (ur. 1810, zm. 1883 r.).
 
Fontanna czekająca na uruchomienie
Jedna z czynnych fontann
Zachwycająca architektura pałacu Marianny Orańskiej
Wewnętrzny dziedziniec
Sala balowa
Piękne sklepienie
Pierwotny wygląd Sali Balowej pokazany jest na zdjęciu
Okładziny z innych materiałów pięknie skomponowano z czerwienią cegły
Widok na otoczenie i fontannę- jedną z wielu
Podglądamy elementy konstrukcyjne pałacu ząbkowickiego
Przyroda chętnie przejmuje zabytki
Powoli kończymy spacer po majątku Dobrej Pani
Tu nawet mury robią wrażenie
W Kamieńcu Ząbkowickim ważna była również architektura ogrodu
Przepraszam za jakość, ale nagle zebrały się chmury burzowe
Bibliografia:
- 900 Jahre Kamenz (Kamieniec Ząbkowicki). Spuren deutscher und polnischer Geschichte. 900 lat Kamieńca Ząbkowickiego (Kamenz). Ślady niemieckiej i polskiej historii. red. Joanna Rzepa, Arne Franke, Wojciech Grzelak. Görlitz, Landesmuseum Schlesien, 1996.
- Grundmann G., Karl Friedrich Schinkel Lebenswerk. Schlesien, Berlin 1941.
- Karl Friedrich Schinkel i Polacy, red. Waldemar Baraniewski i Tadeusz S. Jaroszewski, Warszawa 1987.
- M.[artius Ferdinand], Das Schloß Kamenz in Schlesien, „Allgemeine Bauzeitung”, Jg. 15, 1850, s. 177-184, il. 334-341.
- Zabytki sztuki w Polsce. Śląsk, Warszawa 2006, s. 379-381.
- Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008.
- Marek Gaworski: Pałac w Kamieńcu Ząbkowickim. Architektura, właściciele. Wyd. 2. Strzelce Opolskie: Wyd. Matiang, 2009.
- Krzysztof R. Mazurski: Miłość i dramaty królewny Marianny. Wyd. 2. Wrocław: „Sudety” Oficyna Wydawnicza Oddziału Wrocławskiego PTTK, 2005.



1- mezanin to niska kondygnacja pomiędzy parterem a pierwszym piętrem; półpiętro, mezzanino, mezanino, antresola.
 
2- ryzalit to wysunięta poza lico ściany część budynku, zazwyczaj tej samej wysokości, która tworzy z nim integralną całość, a zarazem urozmaica zwartą bryłę. Ryzalit na elewacji budowli ożywia ją i dodaje jej dynamizmu.

9 komentarzy:

  1. Miejsce ma w sobie niesamowitą moc historii, przeszłości, której skrawki znajdujemy i wyobrażamy sobie podczas zwiedzania.

    OdpowiedzUsuń
  2. Interesujące miejsce. Może kiedyś do niego zajrzę będąc w pobliżu.

    OdpowiedzUsuń
  3. Z przyjemnością skuszę się na odwiedzenie tego miejsca.

    OdpowiedzUsuń
  4. Bardzo porządnie przygotowany i napisany tekst. Dziękuję za niego. Anne 18.

    OdpowiedzUsuń
  5. Do tego pałacu jeszcze nie dotarłam, ale mam to w planach.

    OdpowiedzUsuń
  6. Piękny ten pałac aż sie zapatrzyłam na to zdjęcie z lotu ptaka. Dziękuję za przybliżenie tego miejsca i wirtualną wycieczkę

    OdpowiedzUsuń
  7. Świetny, konkretny wpis. Na pewno tam pojedziemy wiosną. Bartek

    OdpowiedzUsuń
  8. Lubię detale, na które zwracasz uwagę. Zawsze pokazujesz więcej niż inni. Z

    OdpowiedzUsuń
  9. Pokażesz mi to miejsce w maju? Przy Tobie przewodnicy opowiadają jakby więcej ;) Karol

    OdpowiedzUsuń