czwartek, 25 kwietnia 2019

Co to jest zabytek? Część 2- zabytki ruchome

Opowiedziałam Wam już o zabytkach ruchomych. Teraz pora na tzw. ruchomalia. I tu znów z pomocą przychodzi nam ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, która w art. 3, pkt 1 i 3 określa, że zabytek „ruchomy”, to rzecz ruchoma, jej część lub zespół rzeczy ruchomych, będących dziełem człowieka lub związanych z jego działalnością, stanowiących świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową.
 
Co bardzo ważne, w myśl art. 6, ust. 1, pkt 2 ww. ustawy, ochronie i opiece podlegają, bez względu na stan zachowania.


Moje kolczyki, też mogą niebawem zostać uznane za zabytek ;)
Teraz postaram się Wam przybliżyć choć w części jak rozpoznać, czy macie do czynienia z zabytkiem ruchomym. Gotowi? Zaczynamy!
Zabytki ruchome to:
a) dzieła sztuk plastycznych, rzemiosła artystycznego i sztuki użytkowej
Jak myślicie, obraz czy rama jest zabytkiem ruchomym?
Pięknie zdobiony kielich liturgiczny
b) kolekcje stanowiące zbiory przedmiotów zgromadzonych i uporządkowanych według koncepcji osób, które tworzyły te kolekcje
Kolekcja starych aparatów może zostać uznana za zabytek
Często kolekcje przechowywane są w specjalnych kasetach/ szufladach itp.
c) numizmaty oraz pamiątki historyczne, a zwłaszcza militaria, sztandary, pieczęcie, odznaki, medale i ordery
Medale i odznaczenia
Pieczęcie
d) wytwory techniki, a zwłaszcza urządzenia, środki transportu oraz maszyny i narzędzia świadczące o kulturze materialnej, charakterystyczne dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentujące poziom nauki i rozwoju cywilizacyjnego,  
Wspaniała kolekcja pojazdów
 Maszyny szwalnicze
e) materiały biblioteczne 
Sami zobaczcie jak pięknie jest oprawiona ta księga
Starodruk
 Tak wygląda konserwacja zabytkowych woluminów
f) instrumenty muzyczne
g) wytwory sztuki ludowej i rękodzieło oraz inne obiekty etnograficzne
Pięknie zdobione motywami etnograficznymi naczynia
Figurki ukrzyżowanego Jezusa i świętych w ludowych przedstawieniach
h) przedmioty upamiętniające wydarzenia historyczne bądź działalność wybitnych osobistości lub instytucji 
Pamiątkowy medal Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Jędrzejowie

Do rejestru zabytków ruchomych wpisywane są także obiekty, które nie są wymieniane w ustawie:
1. mające wartość artystyczną detale architektoniczne czy dekoracje architektoniczne (polichromie, sztukaterie);
2. stale połączone z podłożem elementy wyposażenia wnętrz takie jak różnego rodzaju struktury ołtarzowe, epitafia, kominki, piece;
3. elementy tzw. małej architektury- kapliczki i krzyże przydrożne, rzeźby ogrodowe, wodotryski, nagrobki cmentarne.

18 komentarzy:

  1. Odpowiedzi
    1. Warto wiedzieć jak je rozpoznać i jak się zachować mając z nimi do czynienia.

      Usuń
  2. Dodaje Cię do ulubionych, bardzo fajnie przekazujesz wiedzę.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Och jak mi miło. Dziękuje i zapraszam. Takie posty będą się u mnie pojawiać. Są pokłosiem warsztatów dla Dzieci i młodzieży, które prowadzę :)

      Usuń
  3. Kiedyś chyba miałam to w szkole... ;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To musiała być nader wybitna szkoła o mega wysokim poziomie kształcenia...

      Usuń
  4. Fajnie że przybliżasz podział zabytków, to bardzo poszerza wiedzę

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zapraszam do części pierwszej o zabytkach nieruchomych, a niebawem będzie post o zabytkach archeologicznych :)

      Usuń
  5. Te ustawy w pierwszym akapicie mnie nieco przerażily. Zdecydowanie nie dla mnie prawniczy język. Ale artykuł bardzo ciekawy! Często nie zdajemy sobie sprawy że stary aparat może być już zabytkiem

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Musiały się pojawić, ponieważ post jest oparty na faktach i źródłach. Zapraszam również część pierwszą o zabytkach nieruchomych, a niebawem na 3- zabytki archeologiczne :)

      Usuń
  6. Ciekawie pokazane. Ludzie często nie zdają sobie sprawy, że stare rzeczy które chcą wyrzucić są tak wartościowe. Dobrze jest pokazywać taką wiedzę przystępnie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Mam nadzieję, że udało mi się. Zapraszam, takie posty będą się tu pojawiać w miarę regularnie :)

      Usuń
  7. Z komentarzy wnioskuję, że państwo jesteście w temacie ustawy o zabytkach a więc może wyjaśnicie co to zabytek. Oglądałem na YouTube filmik o grodzisku Jaćwieskim w Bajtkowie k/Ełku. W w/w filmiku autor przedstawił w wale grodziska które jest zabytkiem archeologicznym województwa warmińsko-mazurskiego piwnicę/ ziemiankę/ z 1780 roku. Jak podaje autor tego filmiku, co może być prawdą, gdyż w innym filmiku o tej miejscowości przedstawił oryginalne mapy z 1861 z zaznaczoną piwnicą. Dziwi mnie to że ta piwnica nie zalicza się do zabytków. Stwierdził to konserwator zabytków w Ełku a gdzieś na forach znalazłem że może tę piwnicę rozbiorą. Natomiast w internecie oglądałem filmik / niezależne media / gdzie detektorysta był sądzony za łyżeczkę aluminiową z PRL których na wioskach można w każdym domu znaleźć bardzo dużo, gdyż chyba jeszcze ludzie ich używają. Co to jest zabytek? gdyż widzę, że dla zwykłego człowieka ta ustawa to zwykła ściema którą można różnie interpretować. Dla mnie zabytek to piwnica z 1780 roku a nie łyżeczka aluminiowa z 1980 roku.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Myli Pan/Pani pojęcia. Zabytkiem jest to nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową. O wpisie do Rejestru Zabytków decyduje Wojewódzki Konserwator Zabytków na podstawie przeprowadzonego postępowania administracyjnego i zgromadzonych dowodów w sprawie. A detektorysta sadzony był nie za łyżeczkę, tylko za prowadzenie nielegalnych poszukiwań przy użyciu sprzętu, w tym przypadku wykrywacza metalu- bez pozwolenia WKZ i zapewne na terenie zewidencjonowanym jako zabytek np. stanowisko archeologiczne. Obecnie cezura wieku nie decyduje o uznaniu czegoś za zabytek lub nie. Zapraszam do dalszej dyskusji. Proszę o przedstawienie się, aby łatwiej było mi się do Pani/Pana zwracać.

      Usuń
    2. Bardzo dobrze Pani napisała że zabytkiem jest,,nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia'' Wspomniana piwnica z 1780 roku chyba nie jest dziełem kosmitów? lecz człowieka która przedstawia życie ludzi w minionej epoce. Proszę podać ile w Polsce zachowało się wiejskich wolno stojących piwnic do naszych czasów z 1780 roku. A może okazać się, że jest ich bardzo mało. Jak myśli Pani czy wojewódzki konserwator zabytków włoży kalosze i sam będzie szukał takich zabytków? Tworzymy ustawy o ochronie zabytków lecz osoby które tym się zajmują nie mają pojęcia co jest na ich terenie. Zabytki ulegają dewastacji gdyż w mojej opinii zła jest ustawa, brak konsekwencji dla osób zajmujących się zabytkami i ich ochroną.A co do tej łyżeczki o której wspomniałem to jeszcze raz obejrzałem wywiad i detektorystę posądził konserwator zabytków, gdyż policja zatrzymała go przypadkowo na polu które nie było miejscem archeologicznym a że znalazł na tym polu wspomnianą łyżeczkę to o opinię wystąpili do konserwatora zabytków, który stwierdził że to zabytek. Natomiast sąd uniewinnił, gdyż w opinii sądu to nie zabytek. Paranoja, że tacy ludzie zajmują takie stanowiska. Jestem za tym aby młodzi ludzie po archeologii zajmowali takie stanowiska którzy idą z postępem i czasem tej epoki.

      Usuń
  8. Ciekawy temat, a w trakcie czytania coś niecoś mi się zaczęło ze studiów przypominać w tym temacie :)

    OdpowiedzUsuń